Het wetsvoorstel introduceert het toelatingsstelsel 2026: Wet Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten. Doel: verbeteren positie arbeidskrachten, eerlijk speelveld en weren malafide bedrijven. Wetgeving vereist toelating, effectieve nalevingstoezicht en handhaving.
Het wetsvoorstel introduceert een toelatingsstelsel binnen de Waadi. Dit betekent dat het alleen is toegestaan om arbeidskrachten ter beschikking te stellen indien men hiervoor is toegelaten door de minister van SZW. Het doel van dit stelsel is om de positie van de ter beschikking gestelde arbeidskrachten te verbeteren, met speciale aandacht voor arbeidsmigranten, en om een gelijk speelveld te garanderen voor alle betrokken partijen, zowel uitleners als inleners. Het nieuwe toelatingsstelsel beoogt ook malafide bedrijven te weren uit de markt. Voor het succes van dit toelatingsstelsel is effectief toezicht op de naleving van wet- en regelgeving essentieel, evenals handhaving bij overtredingen.
De beoogde ingangsdatum is 1 januari 2025. Dan gaat de overgangsregeling in en vanaf dat jaar kunnen alle aanvragen worden ingediend. De toelatingsplicht treedt in werking op 1 januari 2026. Momenteel bevindt de wet zich in behandeling bij de Tweede Kamer. Deze wet moet nog in de zomer van 2024 door de Tweede Kamer en in oktober door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. Het is echter onzeker of dit tijdig zal worden voltooid.
UPDATE: De invoering van de Wet Toelating Terbeschikkingstelling van Arbeidskrachten (Wtta), gepland voor 1 januari 2026, is vertraagd. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) onderzoekt de uitvoerbaarheid, met name wie de rol van Toelatende Instantie (TI) kan vervullen. Dienst Justis bleek hiervoor slechts deels geschikt, en SZW overweegt een interne oplossing. De minister benadrukt dat de TI een centrale, strategische rol moet spelen in samenwerking met publieke toezichthouders en private inspecties. Hierdoor wordt een sterk toelatingsstelsel gewaarborgd, dat de belangen van arbeidskrachten en uitleners in de uitleenmarkt zorgvuldig afweegt.
Begin 2025 volgt een nieuwe planning.
De Toelatende Instantie (TI) beoordeelt de aanvragen en neemt deze op in een online openbaar register, zodat ook klanten in het register kunnen controleren of de uitleners toegelaten zijn. Je zult zelf stappen moeten ondernemen om de aanvraag te regelen en in te dienen. Hierbij moet worden aangetoond dat aan de gestelde normen wordt voldaan. Je moet je eerste aanvraag voor toelating indienen binnen zes maanden na de inwerkingtreding, dus tussen 1 januari 2025 en 30 juni 2025. Daarna moet je elke vier jaar opnieuw toelating aanvragen.
Het voornaamste verschil met de certificeringsplicht is dat het nu een publiek stelsel is geworden. De Raad van State is van mening dat de minister zelf een grotere verantwoordelijkheid moet nemen binnen het stelsel en deze niet moet delegeren aan een onafhankelijk bestuursorgaan. Daarom zal de minister van SZW door middel van een uitvoeringsorganisatie, zijnde de toelatende instantie, zelf verantwoordelijk zijn voor het register en de procedures voor het toelaten en schorsen van bedrijven. Als blijkt dat de toelating onterecht is verleend of niet meer wordt voldaan aan het normenkader, zal de minister de toelating schorsen of intrekken. Gezien het uitleenverbod betekent dit dat de uitzendactiviteiten bij intrekking gestopt dienen te worden.
Een verbetering in het nieuwe stelsel is dat, zelfs als een inspectie-instelling een positief rapport heeft afgegeven, de minister op basis van signalen van bijvoorbeeld de arbeidsinspectie toch kan besluiten een onderneming niet toe te laten of te schorsen. Een onderneming kan namelijk aan de gestelde normen voldoen, maar uiteindelijk deze niet naleven.
Er worden waarschijnlijk 2 inspecties per jaar uitgevoerd. Momenteel is er al het SNA-keurmerk, waarbij private instellingen van 6 tot 7 partijen worden ingeschakeld voor inspecties. In de toekomst zullen deze partijen controleren of een bedrijf voldoet aan de nieuwe normenkader.
De Arbeidsinspectie is belast met het toezicht en de handhaving van de toelatingsplicht. Zij controleren dus of zowel de inleners als de uitleners zich aan de voorschriften houden. De Arbeidsinspectie kan boetes opleggen aan uitleners die zonder toelating arbeidskrachten laten werken. De inleners worden gecontroleerd op het inhuren van uitzendkrachten bij niet toegelaten uitzendbureaus. Als de uitlener niet langer aan de toelatingseisen voldoet en dit niet snel wordt verholpen, vervalt de toelating. Dit betekent dat het uitzendbureau geen arbeidskrachten meer mag verhuren aan bedrijven (uitleenverbod). De bestuurlijke boetes kunnen oplopen tot € 90.000 per overtreding, en deze gelden voor de hele keten, van de uitlener, doorlener tot aan de inlener. Om dit te handhaven breidt de Arbeidsinspectie de capaciteit uit.
De factuur is hoger omdat de inspectie langer duurt. Houd er rekening mee dat de inspectietijd minstens verdubbeld kan worden. De sector betaalt leges aan de toelatende Instantie (TI); bij het SNA-keurmerk is dit momenteel € 250, maar dit bedrag zal aanzienlijk hoger worden en er zal een staffel worden ingevoerd. Kleinere bedrijven zullen lagere leges betalen dan grotere uitzendbureaus. Tenslotte overige kosten, zoals de voorbereidingskosten.
Advies: Zorg ervoor dat alle afwijkingen zijn hersteld voordat de overheid inspecteert. Bij private stuk zal dus fouten onmiddellijk moeten worden gecorrigeerd, zodat de aanvraag wordt goedgekeurd door de Toelatende Instantie (TI). Beperk het risico tot nul; je wilt niet het vertrouwen van de TI verliezen. Elk klein foutje kan leiden tot schorsing van registratie.
De wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten is in principe van toepassing op alle bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen aan een derde en is in de meeste gevallen ook van toepassing op uitzendbureaus die hun backoffice uitbesteden.
Er is sprake van het ter beschikkingstellen van arbeidskrachten als je tegen vergoeding arbeidskrachten voor een derde laat werken, om onder leiding en toezicht van die derde te werken. Je hoeft geen werkgever te zijn om aan deze definitie te voldoen.
Backoffice partijen kennen over het algemeen twee werkwijzen:
Reikwijdte van de toelatingsplicht
Elke uitlener die in/naar Nederlands arbeidskrachten uitleent onder leiding en toezicht van de derde:
De eisen in het normenkader zijn voor buitenlandse ondernemingen gelijk aan de eisen die gelden voor in Nederland gevestigde uitleners. Daarnaast gelden voor buitenlandse ondernemingen enkele specifieke eisen, bijvoorbeeld voor de identificatie van de ondernemingen, in geval van A1 verklaringen en voor het tijdig melden van buitenlandse arbeidskrachten die in Nederland ter beschikking worden gesteld. Buitenlandse ondernemingen worden noodzakelijkerwijs uitgezonderd van de eis om een VOG voor rechtspersonen te overleggen.
Het bovenstaande betekent dat ook buitenlandse uitleners/werkgevers, doorleners en Nederlandse inleners/doorleners zich aan de toelatingsplicht dienen te houden. Dit kan zich in verschillende varianten voordoen als de arbeid onder toezicht en leiding in Nederland wordt verricht.
In de eerste variant stelt een buitenlandse uitlener arbeidskrachten ter beschikking voor arbeid in Nederland voor een Nederlandse inlener. De tweede variant is dat een buitenlandse uitlener arbeidskrachten ter beschikking stelt voor arbeid in Nederland om onder toezicht en leiding van een buitenlandse aannemer in Nederland arbeid te verrichten. Er kan ook sprake zijn van een buitenlandse doorlener die arbeidskrachten in dienst van een buitenlandse uitlener ter beschikking stelt voor arbeid in Nederland voor een Nederlandse inlener. In al deze situaties is er sprake van terbeschikkingstelling van arbeidskrachten in Nederland en dus van toepasselijkheid van de Waadi en de toelatingsplicht.
1 januari 2026 lijkt ver weg, maar dat is het niet. Want er komt nogal wat bij kijken voordat een intermediair wordt toegelaten tot de markt. Om een goedgekeurd inspectierapport te krijgen, moet je als uitlener sowieso voldoen aan het verplichte normenkader. Een uitbreiding van het (Stichting Normering Arbeid) SNA-keurmerk met;
Inlenersaansprakelijkheid: De Belastingdienst kan loonheffingen innen bij de inlener als het uitzendbureau geen loonheffingen afdraagt. De inlener kan zich vrijwaren van deze verplichting door 35% te storten op hun G-rekening.
Het loon en de overige arbeidsvoorwaarden worden vastgesteld op basis van informatie van de klant, waarna deze gegevens worden doorgegeven aan de uitzendkrachten.
De impact kan ook aanzienlijk zijn voor opdrachtgevers van ingehuurd personeel. Allereerst moeten zij controleren in het register of de uitleners die onder de wet vallen, zijn toegelaten. Niet-toegelaten bureaus krijgen een uitleenverbod. De Inleners mogen alleen zaken doen met toegelaten bureaus.
Overige spelregels voor inlener
Drempels voor bonafide bedrijven. De wet resulteert in een afname van het aantal bureaus, voornamelijk vanwege de waarborgsom, wat een hindernis vormt voor het mkb en startende ondernemingen.
Uitleners die nog niet SNA-gecertificeerd zijn, moeten snel handelen. Het inspectieproces kan namelijk aanzienlijke tijd in beslag nemen, niet alleen vanwege het implementeren van eventuele vereiste verbeteringen, maar ook vanwege de waarschijnlijk lange wachttijden bij inspectiebedrijven in de aanloop naar de Wtta.
Mijn advies voor uitleners is dan ook om zo snel mogelijk het SNA-keurmerk te behalen. Op die manier ben je verzekerd van toelating tot het verplichte stelsel via de overgangsregeling die in 2025 van kracht wordt. Zorg ervoor dat je vóór 1 juli 2025 positief gecertificeerd bent voor het SNA-keurmerk en dat je ook bent opgenomen in het register van gecertificeerde ondernemingen van SNA. Op deze manier krijg je de kans om eventuele tekortkomingen te herstellen voordat de verplichting van kracht wordt. Als je al over het SNA-keurmerk beschikt, verdiep je dan in de aanvullingen die hierop worden gedaan.
Groep 3 wordt als eerste getoetst (geen SNA-keurmerk). Vervolgens groep 2 (te laat een SNA-keurmerk, in afwachting van inspectierapport) en dan pas groep 1 (op tijd een SNA-keurmerk vóór 1 juli 2025).
Met de nieuwe en intuïtieve Flexmeester software wordt handen en voeten gegeven aan de inspecties van private instellingen. Zo kom je vlekkeloos door deze inspecties heen. Onze software houdt alle data automatisch bij en zorgt voor een tijdsbesparing tot wel 30%. Een winst die mogelijk wordt gemaakt door vier elementen: een intuïtieve interface, geautomatiseerde processen, een minimum aan klikken en de mogelijkheid om eenvoudig zelf correcties door te voeren. Daarnaast kun je vertrouwen op ons team van experts met meer dan 20 jaar ervaring in de uitzendbranche.
Flexmeester biedt een breed scala aan functies, waaronder HRM, een mobiele app, CRM, klantportaal, urenregistratie, facturatie, loonadministratie en financiële administratie. Eigen contracten kunnen eenvoudig worden opgesteld met behulp van gepersonaliseerde sjablonen. Daarnaast is er een up-to-date CAO-module geïntegreerd in de software, waarbij velden omtrent CAO automatisch worden herkend en deels worden overgenomen bij het opstellen van bijvoorbeeld plaatsingsbevestigingen. Dit zorgt er ook voor dat altijd de juiste inlenersbeloning aanwezig is. Documenten kunnen direct vanuit de software worden verzonden naar bijvoorbeeld uitzendkrachten voor digitale ondertekening. Met slechts één muisklik kunnen loon- en pensioenaangiften worden gegenereerd.
Een slimme aanpak zou zijn om als uitzendbureau te blijven functioneren en daarbij onder andere de waarborgsom te betalen en de backoffice intern te beheren, met behulp van innovatieve software; in plaats van ervoor te kiezen de gehele backoffice uit te besteden en de verschuiving te maken van uitzendbureau naar recruitmentbureau om het toelatingsstelsel te omzeilen, want dit zal enorm in de kosten gaan lopen.
Lees meer over de mogelijkheden van Flexmeester Uitzendsoftware. Vraag gerust een vrijblijvende demo aan. Ons toegewijde team staat klaar en helpt je graag verder!